De voorbije maanden zag op de razend populaire video-app Tik Tok een gevaarlijke trend het levenslicht: doe-het-zelf-filmpjes waarin influencers als zelfverklaarde tandheelkundige experts trucjes of ‘hacks’ uit de doeken doen voor een ‘perfect’ gebit.
Géraldine Beeckman
De zogenaamde ‘DIY dental hacks’ worden gemaakt door influencers met weinig of geen medische kennis en vereisen doorgaans niet meer dan een bezoekje aan de eigen voorraad- of medicijnenkast. Zo is er bijvoorbeeld het advies om met de binnenkant van een bananen- schil over je tanden te wrijven, volgens sommige Tik Tok-gebruikers de uitgelezen manier om je tanden te bleken. Lijkt misschien nog behoorlijk onschuldig, maar volgens de Oral Health Foundation kan de fructose in de schil, wanneer die in contact komt met tandplak, zuur vormen dat het tandglazuur week maakt. Dat leidt op zijn beurt dan weer tot toegenomen risico op gevoelige tanden of cariës. Er is overigens geen enkel wetenschap- pelijk bewijs dat een bananenschil een effect heeft op de kleur van het gebit.
Doe-het-zelf-filmpjes waarin influencers als zelfverklaarde tandheelkundige experts trucjes of ‘hacks’ uit de doeken doen voor een ‘perfect’ gebit.
Sommige filmpjes zijn dan weer ronduit gevaarlijk. Zo deed een filmpje de ronde waarin een Tik Tok-gebruiker met een nagelvijl haar tanden vijlde voor een egaal gebit. Je tanden bewerken met een nagelvijl resulteert mogelijk in het wegvijlen van tandglazuur, wat kan leiden tot dure restauratieve behandelingen om de tanden te herstellen. Een bijkomend risico is dat fervente vijlers de zenuw van de tand kunnen blootleggen, met pijn en gevoelig- heid tot gevolg. Nog een andere influencer postte een filmpje waarin hij toont hoe een oplossing van water en 3% waterstofperoxide (gekocht op eBay nota bene) te mengen en aan te brengen op de tanden. De gebruiker raadt aan de behandeling elke dag te herhalen gedurende 4 dagen. Het gebruik van waterstofperoxide in dergelijke concentratie kan echter leiden tot chemische brand- wonden en kan aan de tanden en het tandvlees ernstige schade toebrengen.
Voorts beperken dergelijke filmpjes zich niet enkel tot strikt tandheelkundige tips. Zo raadde een Tik Tok-gebruiker - in een filmpje dat zo’n 6 miljoen keer werd bekeken - aan om dagelijks appelciderazijn te drinken om overtollige kilo’s kwijt te spelen. De zuurtegraad van dit goedje verhoogt echter ook het risico op tandbederf en zwelling of branderig gevoel in de mond.
Bovendien leggen de filmpjes voornamelijk de nadruk op het belang van een esthetisch aantrekkelijk gebit, en niet zozeer op een gezond gebit.
De Oral Health Foundation stelt de doe-het-zelf-filmpjes aan de kaak en bestempelt ze als onverantwoord omdat de meerderheid van de Tik Tok-gebruikers (32%) tot de leeftijdscategorie 10-19 jaar oud behoort. Tieners laten zich doorgaans makkelijker beïnvloeden en zijn zich meestal ook nog niet bewust van de risico’s die deze ‘dental hacks’ met zich meebrengen. Bovendien leggen de filmpjes voornamelijk de nadruk op het belang van een esthetisch aantrekkelijk gebit, en niet zozeer op een gezond gebit. Hoe aantrekkelijk het ook mag zijn om te besparen op het tandartsbezoek met allerlei middeltjes die je thuis gewoon hebt liggen, het idee dat je zo een fantastisch én gezond gebit bereikt, is jammer genoeg een fabel. De Oral Health Foundation benadrukt daarom nogmaals het belang van het tandartsbezoek voor mensen die niet tevreden zijn met hun gebit, want enkel de tandarts kan advies geven over wat veilig is.
Artikel verschenen in VVTMagazine Februari 2021